Streszczenie
Kochanowski tworzył fraszki i pieśni na przestrzeni około dwudziestu lat. Większość z nich powstała w czasie przebywania Kochanowskiego na dworach (1559-1574), pozostałe po przeniesieniu się poety do Czarnolasu. Fraszki nie są datowane, jednak zawierają anegdoty, nazwiska bohaterów, adresatów, dzięki czemu można odtworzyć czas powstania niektórych z nich. Charakter fraszek jest zróżnicowany – obok utworów żartobliwych i frywolnych znajdują się teksty refleksyjne. Fraszki oparte są zarówno na osobistych przeżyciach i autentycznych zdarzeniach, jak i motywach zaczerpniętych z dzieł literackich, zwłaszcza starożytnych. Większość fraszek pisanych jest do kogoś lub czegoś (Do doktora, Do Jana, Do fraszek), na coś lub na kogoś (Na Barbarę, Na fraszki, Na dom w Czarnolesie), komuś przeznaczonych (Epitafium dziecięciu), o kimś lub o czymś (O gąsce, O miłości). Pieśni napisane przez Kochanowskiego zebrane zostały w dwóch zbiorach: "Pieśni księgi dwoje" i "Pieśni kilka". Poeta w swych utworach odwołuje się do wzorców stworzonych przez Horacego i Petrarkę. Są one zróżnicowane pod względem tematycznym; wyróżnić wśród nich możemy dzieła miłosne, patriotyczne, religijne, filozoficzne, biesiadne. Treny (liryki żałobne) to najbardziej autobiograficzna poezja Jana Kochanowskiego. Są one poświęcone 2,5 letniej córce Urszulce, której śmierć była ciosem i impulsem do powstania dzieła. Jan Kochanowski napisał cykl trenów (19), które ukazują wielkość straty, jaka dotknęła ojca, jego żal, pochwałę zmarłej, wielkość straty i w końcu w trenie dziewiętnastym ukazuje mu się we śnie matka, która go pociesza i zapewnia, że czas jest najlepszym lekarstwem, który przyniesie ukojenie. Treny są uważane za arcydzieło liryki międzynarodowej. [Wikipedia ; klp.pl/lektury]
